| |
ONDERDELEN
Uit de geschiedenis |
 | |
 Arron, Henck
Behr, Bram
Benjamins, H. D.
Bos Veschuur, Wim
Asch van Wijck
Barnet Lyon
Bartelink, Egbert
Basseliers, J
Beck, Siegfried
Biswamitre, C
Blijd, Cornelis
Boni
Bray, Théodore
Bromet, M
Bruma, Eddy
Buiskool, J
Cappelle, H. van
Cateau van Rosevelt
Chin A Foeng, J
Cojo (slaaf en held)
Combe, Nicolaes
Crijnssen, Abraham
Currie, Archibald
Dahlberg, Johan
Dobru, R
Doedel, Louis
Doelwijt, Thea
Donders, Petrus
Doth, Rudolf
Duplessis, Suzanne
Ensberg, Emile
Ferrier, Johan
Findlay, David
Flu, Paul
Focke, Hendrik
Frederici, Juriaen
Getrouw, Rudolf
Geijskes, Dirk
Gongrijp, Justus
Gravenberch, Adolf
Hartsinck, Jan
Hatterman, Nola
Heinsius, Johannes
Helman, Albert
Helstone, Johannes
Hering, Christiaan
Herskovits, M
Hijlaard, Marius
Huiswoud, Otto
Kals, Johannes
Kappel, Rudie
Kappler, August
Karamat Ali, A
Kersten, Christoph
Kernkamp, W
Kiban, Robert
Kielstra, Johannes
Killinger, F
King, Johannes
Klas, Jozef
Kodjo
Koenders, Julius
Kom, Anton de
Lachmon, Jagernath
Lammens, Adriaan
Lefroy, C
Legéne, Peter
Lewenstein, M
Lichtenberg, P
Lier, Rudolf
Lier, Willem
Lim A Po, Frederik
Matzeliger, Jan
Mauricius, Jan
Mentor
Miranda, de J
Mitrasing, Frits
Morpurgo, A
Muller, J
Nassy, D
Nepveu, Jan
Ojeda, Alonso
Ommeren, van Ha
Ommeren, van He
Oudschans Dentz
Penard
Pengel, Johan
Pinas, Johan
Present
Polanen, Esseline
Pos, Hugo
Rahman Khan
Redmond, J. Sophie
Rellum, Eugene
Rier, Carel
Rikken, Francois
Roos, Paul
Rooy, de René
Rustwijk, George
Saavedra, Dario
Samson, Philip
Samuels, Jacques
Savornin Lohman
Schouten, Gerrit
Schouten, Hendrik
Schouten-Elsenhout
Schumann, Christian
Shrimisier, B
Shrimisier, H
Simons, R. David
Slagveer, Jozef
Sommelsdijck
Telting, Andre
Quassi
| |  |
| |
Onderwerpen
Bekende personen |
| |
| | SURINAME AFDELINGEN - Bekende personen - - Uit de geschiedenis
 terug
MATZELIGER, JAN ERNST
Jan Matzeliger vond de schoenstikmachine uit.
Jan Matzeliger, van Afro-Surinaamse afkomst, werd geboren in 1852 in Paramaribo. Al op 10 jarige leeftijd
werkte Jan mee in zijn vaders werkplaats. Daar leerde hij al op vrij jonge leeftijd om met gereedschappen dingen te ontwerpen. Toen hij 19 jaar oud was, in 1871, vertrok hij uit Suriname en reisde de wereld rond.
Na 2 jaar had hij het wel gezien en ging in Philadelphia in de Verenigde Staten wonen. Daar hoorde hij dat er in
Massachusets een groeiende schoenen industrie was en ging daarom in 1877 naar het plaatsje Lynn om
beter werk te zoeken. Voor een zwarte jongeman die nauwelijks engels sprak lagen de baantjes niet voor het oprapen. Maar het lukte hem toch om een baantje te vinden als schoenmakersleerling.
In die tijd was het moeilijkste deel van het schoenmaak proces om de bovenkant van de schoen vast te naaien aan de de zool. Dat
werd door de "specialisten" gedaan, die hun kunst niet uit handen gaven en daardoor een soort machtsblok vormden in de schoenmakerswereld. De collega's moesten vaak wachten tot deze heren klaar waren. Hierdoor waren schoenen erg ook duur, want de stikkers konden hoge prijzen vragen voor hun werk.
Matzeliger die inzag dat deze vorm van produktie veel tijd kostte, wilde dit veranderen en heeft jarenlang, vele dagen en nacht gezwoegd, om een machine uit te vinden die schoenen kon stikken. Het is hem uiteindelijk gelukt. Zijn machine kon even goed als de beste specialist, in 1 uur 150 tot 700 schoenen in elkaar zetten. De vaklieden konden er maar 10 tot 50 per uur in elkaar zetten.
Hij plaatst uiteindelijk 5 patenten en uitvindingen op zijn naam:
In 1889 was zijn machine een onmisbaar artikel in de hele wereld.
Hij heeft echter niet van zijn uitvinding genoten aangezien hij zelf op 24 Augustus 1889, in Lynn Massachusetts in de Verenigde Staten, overleed. De lange uren, zijn gedrevenheid om zijn uitvinding te perfectioneren en zich niet goed voeden hebben hem de das omgedaan. Na een kou te hebben opgelopen
kreeg zijn verzwakte lichaam tuberculose.
Het is dankzij Jan Metzeliger dat
iedereen nu goedkope schoenen kan kopen.
In 1985, heeft de stad Lynn een brug vernoemd naar Jan Matzeliger, deze bevind zich in de "Fayette Street". Ook werd ter zijner nagedachtenis een postzegel uitgegeven in de Verenigde Staten.
Het patent van zijn uitvinding.
|
 naar boven
 Ontwerp © Webteam Suriname - Afdeling Suriname - Zwartenhovenbrugstraat - Paramaribo - Last update:
| |
|
| | |
