suriname Naar Voorpagina

  


   
ONDERDELEN
BATAVIA
 suriname  Batavia 1
 suriname  Batavia 2
 suriname  Batavia 3

ONDERWERPEN
Geschiedenis
 suriname  Immigratie Algemeen
 suriname  Javaanse immigratie
 suriname  Donko's tot Guides
 suriname  Brieven v. Wetten
 suriname  Suriname bevolkt
 suriname  Slavernij
 suriname  De 20 ste eeuw
 suriname  Indianen (oorspr.)
 suriname  Paramaribo
 suriname  Albina
 suriname  Mariënburg
 suriname  Oude kaarten
 suriname  Archieven-wijzer
 suriname  Post en postzegels
 suriname  Batavia
 suriname  Goslar
 suriname  Goud-zaken
 suriname  Geld-zaken
 suriname  Het Park
 suriname  Korps Politie
 suriname  Treinen
 suriname  Forten
 suriname  Westgrens
 suriname  Samenvattingen
     ( Engels )


AFDELINGEN
  suriname Algemeen
 suriname De Douane
  suriname Telefoonboek
  suriname Bevolking
  suriname Distrikten
  suriname Reis info
  suriname Cultureel erfgoed
  suriname Geschiedenis
  suriname Foto's
  suriname Natuur
  suriname Personen
  suriname Koken / recepten
  suriname Vragen over NIBA
  suriname Wat is ANDA

     
 SURINAME  surinameAFDELINGEN - suriname Geschiedenis - - BATAVIA

 suriname . NU terug
 



  BATAVIA  en LEPRA



Batavia vanaf de rivier gezien.


In het kaarten-archief van de Dienst der Domeinen vonden wij de kaart van W.L. Loth van november 1874; aangevende de situatie op het etablissement Batavia. Aangezien dit voormalig melaatsen-oord vorig jaar voor de twintigste keer als bedevaartsplaats - aan Pater Petrus Donders gewijd - door velen werd bezocht, is het interessant de bedevaartgangers een indrukte geven hoe Batavia ten tijde van deze Dienaar Gods eruit zag. Van al de gebouwen van vroeger, zijn thans slechts wat fundamenten van de kerk-pastorie en van de dokterswoning terug te vinden. Het huidige kerkgebouw staat gedeeltelijk op dezelfde plaats als de vroegere kerk. Uit oude publicaties kan men enige indruk krijgen van de impressie van Batavia op passerende en bezoekende reizigers. Zo lezen wij bij A. Kappler in zijn boek 'Zes jaren in Suriname, 1836-1842', die zich in september 1838 op de Coppenamerivier bevond o.m. het volgende. 'Het was fraai, helder weder en de witte huizen van het leprozengesticht tusschen het donkere woud leverden een behoorlijk gezicht op.'

De reeds eerder aangehaalde Pater Redemtorist beschrijft: `Achter de kerk bevond zich een begraafplaats, aan de zijgevels stonden fraaie palmbomen, terwijl van voren, waar een nette tuin was aangelegd, een rechtpad, met oranje struiken bezet, naar den rivier-kant leidde, waar men over de breede Coppename het zicht heeft op de zee. Twee kleine stukken geschut lagen daar steeds gereed, om de ene of andere feestviering . . . op te luisteren.' J.A.F. Kronenburg vertelt in zijn 'De eerbiedwaardige Dienaar Gods Petrus Donders': 'Daar lag in die dagen aan den oever der Coppename, een van Suriname's schoonste stroomen, een uitgestrekte schelprits, rijk met palmboomen beplant, en Batavia geheten: aan de water zijde open, was het overigens geheel door eeuwig groene wouden omgeven.' De kaart van Loth uit 1874 en de reeds geschetste situatie der lepra lijders geven een beeld, ontdaan van alle natuurschoon en schone schijn. Beschouwen wij thans de door Loth aangegeven plattegrond van de leprozerie: Binnen de grond van het Etablissement ligt het hiervoren besproken terrein van de R.K. Missie en is aangeduid met de letters A B C D. De Kerk-pastorie heeft een afmeting van 19 x 10 m, terwijl het schooltje 6 x 4 m groot is. Aangezien Loth als opzichter bij het Bouwdepartement slechts de gebouwen in kaart moest brengen, is de begraafplaats niet gekarteerd. Het etablissement meet aan de rivierzijde 330 m, te rekenen van de `Lazarus'kreek, ook wel Lazaretkreek, aan de Zuidzijde tot aan de loostrens aan de Noordzijde, terwijl de gemiddelde diepte van het bebouwd gedeelte aan het terrein 150 m bedraagt. De dokterswoning, die op 75 m ten westen van de Kerk-pastorie stond was 14 x 11 m groot.

De kerk, de dokterswoning en diens bedienden-woningen waren op de daar aanwezige schelprits gebouwd. Naast de Lazaruskreek was een hospitaaltje van 13 x 8 m. In het Zuidwestelijk deel van de leprozerie, stonden ca 50 uit palisaden opgetrokken hutten met troeli-dakbedekking, waarin de melaatsen verbleven. De gemiddelde afmeting van deze hutten bedroeg 6 x 4 m. Dit gedeelte van het terrein was in vier sektoren verdeeld door middel van trenzen, waarover vlonders lagen, terwijl elke sektor over één of meerdere keukens beschikte. Een waterput, in de rits bij de dokter, en houten watervaten zorgden voor de watervoorziening. Het noord-oostelijk deel bevatte de direkteurswoning (10 x 10 m) een magazijn voor levensmiddelen en, notabene, een strafcel (arresthuis). Op de rits stonden vijf blokwoningen (20 x 5 m) en voorts meer van de rivier af nog veertien palisade-hutten alsmede een dubbele blokwoning (30 x 5 m). De bedevaartganger zal nu een grotendeels overwoekerde omgeving aantreffen, waarin een overvloed van koningspalmen. Slechts enkele graven, voorzien van een grafsteen, markeren nog de oude begraafplaats. Aan de waterkant staan thans een woonhuis annex internaat onder leiding van de familie Kassels alsmede een schooltje, een onderwijzerswoning en bijgebouwtje. (Thans zijn alle gebouwen verlaten). Dicht achter het woonhuis-internaat vindt men de fundamenten van de dokterswoning en rondom het huidig kapelletje liggen, goed door de schelprits geconserveerd, de stenen overblijfselen van de voormalige Kerk-pastorie.





suriname . NU  naar boven



Ontwerp © Webteam Suriname - Afdeling Suriname - Zwartenhovenbrugstraat - Paramaribo -
Last update: