Subject: Asta Elstak een vrouw uit duizenden.

Article:

Waarde SME leden, Gisteren stond in Het Parool een artikel (Chris van de Wetering) over Ast a Elstak 1917-1994. De basis voor het schrijven is het boek "S'ma oso lanteri" van Sylvia M. Gooswit en Asta Elstak. Alhoewel het niet direct over Suriname gaat geef ik u toch een korte samenvatting, het is wel een Surinaamse en een opmerkelijke vrouw. Ze werd geboren op de koffie- en later cacaoplantage 'La Prevoyance' in h et district Saramacca. De familie Elstak was een zendelingenfamilie. Haar groot vader had een uitzonderlijk blanke teint voor een Surinamer en verbreidde het Evangelie voor de Hernhutters. Zijn zoon Edmund koos voor het onderwijs. Edmund Elstak vertrok met zijn gezin in 1928 via Amsterdam naar Batavia i n de hoop op een beter leven (het waren harde tijden in Suriname i.v.m. bezuinigingen op het onderwijs). Asta ging in Semarang naar de HBS alwaar zij de enige Surinaamse was. Na het eindexamen in 1936 moes t Asta naar Nederland dit i.v.m. de economische crisis. Vader Elstak was net gepensioneerd en h ij vreesde inbreuk op zijn pensioen als hij in Indie bleef. Astra ging aan de slag als stenografiste en kreeg na de oorlog de kans om als secretaresse in Jakarta te gaan werken. Vier jaar, tot aan de onafhankelijkheid, bleef zij in Jakarta. Toen keerde zij naar Nederland terug. Niet voor lang want in 1954 vertrok zij, aanvankelijk als touriste, naar Suriname. Ze bleef er 15 jaar en was werkzaam op de ministeries van Volksontwikkeling en Volksvoorlichting, Financieen en Opbouw en was actie f bij diverse maatschappelijke organisaties zoals Hulp aan Surinaamse vrouwen, YWCA, het Miss Universe Committee, de Sociale Raad. Ook werd zij politiek actief (PNP). Haar vele activiteiten wekten echter achterdocht en zij werd beschuldigd van spionage. Toen in 1968 haar zus True werd vermoord nam ze de wijk naar Nederland en naam het zoontje van haar zus, Ginio, mee. In Nederland zette zij haar vrijwilligersactiviteiten voort en verleende hand- en spandiensten aan verschillende welzijnsinstellingen. In 1985 kre eg zij daarvoor de Dr. Sophie Redmond-onderscheiding, ook De Gouden Palm, ee n Surinaamse onderscheiding, viel haar ten deel. Veel Bijlmerbewoners herinneren zich haar opvallende verschijning. Dagelijks doorkruiste zij de Bijlmermeer gehuld in kleurige gipsy-blouse en paars, langs het lijf wapperend, gewaad. De lamp in andermans huis werd z ij genoemd, wie Elstak wilde bereiken, deed er goed aan voor half acht des ochtends te bellen of anders na twaalf uur 's nachts immers in de tussentijd was zij op pad. Naar eigen zeggen was zij een mengeling van de drie-eenheid , Suriname-Nederlands Indie-Nederland, woonde en werkte in alle drie rijksdelen maar nergens kon ze echt wennen; In Suriname verlangde zij naa r Oost-Indie (het land waar mijn hart lag), in Nederland moest ze veel aan het thuisland Suriname denken. Als een bekende haar vroeg:"Hoe gaat het?" was steevast het antwoord:"Jon g, lenig, slank en stralend" zelfs toen ze 76 jaar was, de leeftijd waarop z ij overleed, op tweede Kerstdag in 1994. Zij overleed, tijdens het dozen inpakken voor Suriname, in haar woning. met vriendelijke groet A.J. Heideman








Met dank aan Albert Buys